Friday 24 October 2014

ENGTIN NGE KAN TIH TAK ANG LE..? - Mampuia Nu Chawngthu



Tui let hnuah a vawikhatna atan kan khua chuan Y.M.A. General Conference nakkum ah kan thleng dawn ta rup mai. A va lawmawmin ava huphurhawm si em!! Kan khaw tana thil tha tak ni tura ka lo beisei ber chu, ‘Kawng tha kan nei anga, khawchhuang ah Development a tam anga, etc..’ tih lam a ni ber lo. Kan nunphung kan thlakthleng theih phahna turin a ni ka lo beisei ber ni !!

Y.M.A. Gen. Conference kan thleng dawn a ni tih ka hriat rual ruala ka rilru a thil lo lang hmasa ber chu, “Insiamthat kan va ngai nasa dawn em,” tih hi a ni. Kawng engkimah tun aia nasa zawka kan lo inbuatsaih hi a tulin ka hria a, ka sawi pawp pawp dawn a, “Chawngkhumdan tlang huat loh” kan ti a ni ang chu.

1. KAN NUNPHUNG HI :
Kan nun dan, kan khawsak phung, kan tawngkam thleng hian ‘change’ (mi tawng ka hawh ve chhin) / thlakthleng kan mamawh. Hetiang renga kan tal huat huat reng anih chuan kan dawl zo lovang. Ei leh in, riahna tur leh tui in tur lam ah chuan lo dawl zo ta tehreng pawh ni ila, kan khawtlang nun hian a dawl lovang tih ka lo hlau lawk (khanglanga pawh ilo ti mai thei e). Tun dinhmunah hian mahni pawh engmah nilo, midang pawh engahmah ngai chuanglo kan la tam. Thenawmpa engahmah kan ngai lova, thenawmnu in min ngaisang bik lem hlei law.. Miin thil tha a tiha fak a hlawh lawm lawm lai pawha sawiselna tur lo inzawn phet te, mi ngaihsan leh mi fak ngawih ngawih ‘mahse’ tihna tur zawnga hnim kuala, a uihna lai zawng talh kan sawi ang maia lo inti fing talh kan awm te hi sim ang u.

Kan infiamna tawngkamte lah hi a pawhlah leh lutuk a, naupang ngaihthlak ve tlak pawh ni manglo hian thingpui dawr leh khawilai emaw hmunah zahmawh rawngkai leh rawngkailo chawhpawlhin kan nui khek uar uar a, a mawilo. Infiam tur, mahse infiamna tawngkam chu engang paw’n na rawh se, a bula mi tan ngaihthlak hrehawm khawpa infiam uar hi a awm ve ania. Kei ngei pawh hi fiamthu duh, mi aia uar chi ka nia, sim tur ka va’n ngah em!! Kan nunphung hrim hrim hi a zalen a, a nuam. Amaherawh chu zalenna a awm rualin inthlahdahna alo piang a, kan inven nasat a ngai niin ka hria, ‘An khua chu a nuam, a khawthleng a rem, tui a tam, mahse...’ min tih zui vaih zawngin maw... Aih ka laih saih ani mai..!!

2. THAWHHONA THA / LUNGRUALNA :
A va pawimawh tak em!! Hmanah pawh ka sawi tawh. Miin engtinnge thahnem ngai taka mutmu pawh tuah tha hman lova khawtlang tan a thawh pawh inhriatsak nek lova insawisel bawih bawih kan ching hi i sim ang u. Miin inti hre taka a thil hriat chhun a sawi bawrh bawrh hian a aia hria chu alo ngawi reng tih chu a hre miah lo zu nia!! “Chutin khatin tih mai tur a lawm” ti thin te hian rawn ti ve tak tak se an va rem hre dawn em!! Inkhelte aia khel velo tute au rinzia kan sawi tawh kha. Mi sawiselna pawh ngaithla hman lova khawtlang tana bei ngar ngar tute avang a ni lawm ni hetiang hi kan la nih le!! “Y.M.A pawh ka ni ve lo a niang, hnatlang pawh ka hre lo, inti Y M A ho khan ti mai rawh se” kan ti reng dawn em ni? Gen. Conference kan thleng dawn a nih hi!! Kan intih luhlul luiha, kan khawtlang hruaitute kan tawiawm peihlo anih vaih chuan aw... Awi ka rei Lucknow.. zahthlak dawn rem rem!!

3. KAN BAWLHHLAWH HI :
Mahni tawkah changkang thei ang berin inchhung kan chei a, furniture nise tunlai thei ang berin, lirthei nise heti zat hi a tlan ve zut zut reng tawh mai a, mahse maw... kan bawlhhlawh te hi... tukverh lam han hawithla ila kawmthlang lam ah alo par tuar zel mai nia, hal fai hleih lovin!! Phaizawla awm kan ni a, kham sang leh luikawr vela bawlhhlawh paihna tur kan nei ve silo, arem rem ah kan bun kuala, kawmthlang luikawrah a inbang uai hnep hnup bawk a, kawngsira kan han hal ve te lah hi kangbang neng nung ten kan kalsan a, kawngsir velah sarang a tle tlep phei tuarh bawk a, kal paha thil ei ten an ei zawhna hmun hmunah a bawm ruak an thlawh vir nghal char char tihna!

School naupang te emaw, puitling pawh nise thil eina kawr te bawlhhlawh bawma paih nghal zel hi inzirtir thar ila, a bawm a khah pawn fai taka halral nghal inzirtir bawk ila, chuti a nih loh chuan maw, “Hnung lam atang chuan achha, hma lam atang chuan are” min ti dawn!!

Sawi tur a tam, kan sawi seng awm love, midang thahnemngai te’n chhunzawm ve tawh sela. Tun atanga uar taka inzirtirna emaw inbuatsaihna te hi kan tih loh chuan nakinah mualpho a hlauhawm. “Hemi lam kawngah hian kan la kal ngai si lo” tih ziak a nih kha.//

No comments:

Post a Comment