Friday 17 October 2014

CHHIARPUI - NATIONAL POPULATION ENUMERATION BIOMETRIC ENROLLMENT - Martin Zothanfala


Chhiarpui (Census) hi khawvel ram tin ten an neih vek a ni a, He mi behchhan hian ram kalphung leh kal zel dan tur leh budget thlenga duan thin a ni. India ramah chhiarpui Unique Identification (UID) chu kalpui mek a ni a. He thil thar (UID) hi ramdang mi India hausakna rawn chhim ve tuma lo lut ru te dan nan leh khawvel mihring tam tak zingah pawh ‘hei hi chu kan mi leh sa a ni’ tia India sorkarin min thliar hran theihnana tih a ni bawk. Khawvel nun changkang zelah thil awlsamnan khawl hman deuh zel a ni tawh a, thil lei leh hralh chungchangah pawh a pawisa faia leklam kan uar ta lo tulh tulh bawk. Pawisa lachhuak tura Bank-a intlar ngai tawh lovin hmuntinah ATM hun a ni tawh a. Nimahsela, he ATM Card pawh hi tihbo palh theih ala ni cheu a. Nakin lawkah chuan tu’n kan hmakhua kan hrelo, Delhi tlangah pawh kan lo bo palh anih pawhin kan kutze thla leh mit naute thla hmangin awlsam takin kan Account kan hawng zung zung tawh mai dawn a ni. A chhe berah pawh chhungte hriatloh ruang hlawmtu neilo pawh an tlem sawt ngei ang.

Hetih lai mek hian mi thenkhat te chuan Bible bung leh chang thenkhat la chhuakin he Census hi ‘Sakawlh chhinchhiahna’ tia lo la vung tawk an awm a. Tu mumang mang emaw rinchhanin Martarna dar an lo tum ri ang vung vung a, ‘Kross thu chu boral mek te tan chuan atna a ni si’ tih chu a takin an rawn lantir a ni.

Heng mite hian chu hlauhna chu midang zingah chanchintha ang hrimin an vawrh darh a. An zingah hian sorkar hnathawk leh sorkar atanga hamthatna dawng mekte pawh an awm a ni. He thil hi CCS Rule. 9 Clause(i) ah chuan phal loh tawp a ni a, a hremna pawh a na hle. Kan Bible-ah II Thesolonika 2:3 ah chuan, “Tuman engmah in tihder che u suh se, tluksanna chu a lo thlen hmasak zet a, Dan Bawhchhepa, boral fapa chu a lo lan loh chuan, chumi ni chu a thleng dawn si lova” tih a ni a. Tin, chu Danbawhchhepa chuan tihluihna nen mite chu an kut dinglamah leh an chalah te a chhianchhiahna a puttir dawn a ni. Tuna Census neih mekah erawh hi chuan Danbawhchhepa chhinchhiahna ni lovin keimahni mimal tin te kan inchhinchhiahna a ni zawk a, tihluihna a awm lo. Amaherawhchu, hmun a tlem, ram a tlem kan ti mathlawn lovin India khua leh tui nih duh lo te chu Foreigners an ni a, an tan India ramah hmun a awm lova, khua leh tui te chanvo leh hamthatna te an dawng ve thiang hek lovang. Khawchhak lungpui hlau te ang deuh khan Tlang sangah te, Japla ah te an la pem khawm anga, a tawpah kekawr mawng bel nen Malaria hrik nen an lo haw be leh mai lawng maw!!

Mizote hian kan Sakhuana hi kan la run em em a. Lal Isua thu te aia thildang ngai pawimawh ta viau lah kan tam narawh. Engemaw hlekah ar hmu ang maiin kan phawk hra mai thin. Kan Lal Isua chuan hlau turin min zirtir lova, kan Bible chhungah ngei pawh vawi 300 chuang “hlau suh” tih hi a chuang zawk a ni. Johana lehkhathawn 1-na bung 4:18 ah chuan, ‘Hmangaihna ah chuan hlauhna reng a awm lo; hmangaihna famkimin hlauhna a hnawtchhuak zawk thin a ni, hlauhnaah chuan hremna a awm si a, a hlaute chu hmangaihna ah a la famkim lo a ni’ tih a ni a. Keini ringtute phei hi chu hlau tur kan ni lova, Danbawhchhepa lo lan hma hawta hlau tur kan nilo lehzual. Thenawmpa an hla “Martar duh te chuan Isua Baptisma channa Jordan luiah ngei buh rawtsawmna lung awrha zu zuanthlak mai tur” a tih ang deuhin zu ti ta mai se, ran pawh a rang deuh mahna. Mahse, hnehtu hruai hrang lawmtu Lal leh Angel var nen lallukhum mawi nen kawtthler mawi ah chuan min lo hmuak ang maw? Lal Isua hnung kan zuina tur hi Kristian te chuan kan ngaihpawimawh ber tur a ni a, Kaisara chhiarpui neih laia piang a ni kan Lal Isua pawh kha. Tin, kha chhiarpuiah pawh khan a tel ve ngei a ni. Kha chhiarpui avanga a nu Mari pawh raipuar teuha Jerusalem pan a ni a. Chu chhiarpui ngei chu Chhandam kan nih theihnana Zawlneite hrilhlawk Bethlehema a lo pianna atana rahbi pawimawh ber a ni asin! Kaisara thil chu Kaisara hnenah pe ula, Pathian thil chu Pathian hnenah pe rawh u a tih angin  khua leh tui ten mawhphurhna kan hlen hi Pathian duhdan a ni zawk e. Ramdang Burma leh Bangladesh miten he Census-a tel ve loh mawlh hlaua an phet an phet lai hian khua leh tui dik tak zawk te hian kan chanvo chu i hmaih lo ngam ang u.

Tun tum chhiarpuiah hian mit, kutzungtang thla leh thlalak pangngai a ni a, hemi hmang hian ADHARR Card siam a ni dawn a ni. Engmah taksaa dah belh a awm lova, Pathian thil siamsa mihringte thiam taka a duan thla lak mai a ni. Tin, he chhiarpui thlalak hian mi zawng zawng a huap lova, India mi kum 5 (nga) leh a chunglam chin zawngin lak tur a ni. He thlalak chungchangah hian hriattur pawimawh tak chu intihluihna a awm lova, a duhte chauh lak tur a ni. Amaherawhchu, khua leh tui tha chuan chhiarpuiah hian a in chhinchhiah ngei chu a tih makmawh a ni. Chhiarpui milin ruahmanna sawrkarin a siam thin miau avangin. He chhiarpui thlalakah hian i taksa bungah thlalak atang ringawtin engmah a in chhu kai lova, taksa ah number engmah chhinchhiahnan ziah a nilo tih hi hre nawn leh ila a tha awm e.

Khua leh tui ten sawrkar ram relbawlna kawnga kan puih theihnan leh hmasawnna leh venhimna kawnga chak leh zuala kal a nih theihnan India khua leh tuite he chhiarpui thlalak ah hian in enroll theuh turin kan insawm a ni.//

No comments:

Post a Comment